باغبان  باشی

مریم حسین زاده، دانشجوی سال آخر كارشناسی روان شناسی دانشگاه پیام نور تبریز با همراهی خواهرزاده اش، آیسان طاهر دانش آموز سال دوم دبیرستان، مچ بند تشخیص موانع را برای نابینایان اختراع كرده است. این دستگاه مدال طلای نمایشگاه مخترعین سوئیس (۲۰۰۸) را برای كشورمان به ارمغان آورده است. گفت وگوی كوتاه ما را با این مخترع جوان می خوانید.
● چه شد كه به فكر اختراع مچ بند تشخیص موانع برای نابینایان افتادید؟
▪ رشته تحصیلی من در دانشگاه، روان شناسی است و به همین خاطر با مراكز بهزیستی و توانبخشی در ارتباط هستم. من در این مدت با جامعه معلولان بویژه نابینایان، ناشنوایان، معلولان جسمی - حركتی و ذهنی در ارتباط بودم و همیشه این سؤال را از خود می پرسیدم كه آیا می توان برای این جامعه كاری كرد
دستگاهی كه به اتفاق آیسان طاهر طراحی و ساختم در واقع پاسخی به این سؤال من بود.
● درباره توانایی های دستگاه، اجزا و كاركردش بگویید.
▪ دستگاهی كه ساخته شد توانایی تشخیص فواصل و موانع و اعلام آن به نابینایان به صورت ویبره و نویز را دارد، این اعلام نویز با استفاده از بلوتوثی صورت می گیرد كه به گوش فرد نابینا وصل می شود.
● دامنه فواصل تشخیص دستگاه چقدر است؟
▪ دامنه فواصل از پنج سانتیمتر تا پنج متر قابل تغییر است اما من دستگاه را روی ۵۰-۵ سانتیمتر تنظیم كرده ام.
● بخش زیادی از طراحی و ساخت این دستگاه وابسته به دانش الكترونیك است در حالی كه رشته تحصیلی شما روان شناسی است.
▪ من كلاس های آزاد الكترونیك را گذرانده ام، ضمن این كه در بستگان ما چند مخترع وجود دارند، مخترع سامانه ایجاد باران مصنوعی. به هر حال فضای ابتكار و اختراع از سال ها پیش در خانواده ما بوده است.
● ابعاد فیزیكی و مشخصات فنی دستگاه چگونه است؟
▪ با امكاناتی كه ما در ایران داشتیم توانستیم دستگاه را در ابعاد ۱۰ * ۵*۲ سانتیمتر بسازیم اما اگر از قطعات میكرو استفاده كنیم هم می توان وزن دستگاه را پائین آورد و هم طول و عرض دستگاه را به ۲* ۲ سانتیمتر كاست. درباره ویژگی های فنی هم باید بگویم دستگاه از دو سنسور تشخیص مانع، دو سنسور تشخیص ارتفاع و چهار مدار تشكیل شده است. این سنسور ها پیام را از طریق نویز و ویبره به كاربر منتقل می كنند.
● شما در نمایشگاه مخترعین سوئیس شركت داشتید؟
▪ بله، این نمایشگاه از ۱۳ تا ۱۷ فروردین امسال در سوئیس برگزار شد. شما می دانید كه نمایشگاه مخترعین سوئیس مورد استقبال بسیار قرار می گیرد. امسال نیز حدود چهار هزار مخترع از سراسر جهان در این نمایشگاه حضور داشتند و ۷۸ داور شاخصه های كیفی و كاربری اختراعات را بررسی می كردند. ما در این نمایشگاه توانستیم مدال طلای مخترعین سوئیس و دیپلم افتخار دانشگاه پلی تكنیك هنگ كنگ را از آن خود كنیم. در این نمایشگاه كشور چین از من و خانم طاهر دعوت كرد مهرماه در مسابقات مخترعین برتر جهان شركت كنیم.
● دستگاه در چه مدتی ساخته شد؟
▪ طراحی و ساخت دستگاه حدود شش ماه طول كشید و در اسفند ۸۶ به بهره برداری رسید.
● كاربران نابینا از دستگاه استفاده كرده اند؟
▪ من در مراحل پایانی ساخت پروژه برای رفع ایرادات احتمالی از كاربران نابینا استفاده می كردم، آنها از دستگاه ساخته شده راضی بودند.
● دغدغه ای برای صنعتی كردن و به انبوه رساندن اختراعتان دارید؟
▪ حقیقت این است كه من برای گرفتن جایزه و كسب شهرت سراغ اختراع نرفته ام، اختراع من برای این بود كه گرهی از زندگی قشری از جامعه باز شود. در این مدت نیز شركت های خارجی و ایرانی پیشنهادهایی برای تولید دستگاه داشتند اما من فعلاً با هیچ كدام قرارداد نبسته ام. البته ارقام پیشنهادی شركت های خارجی بالاتر است اما می خواهم این اختراع به نام ایران ثبت شود. ارزش معنوی این دستگاه و رضایت كاربران برای من بسیار بالاتر از شاخص های مادی است.
● و اختراع بعدی؟
▪ ما ماكت خانه ای را ساخته ایم كه با دو عدسی همگرا و واگرا، انرژی حرارتی خانه را تأمین می كند.
ما میان این دو عدسی را با آب پر كرده ایم، نور خورشید كه به این دو عدسی می تابد آب را گرم می كند، این آب می تواند برای تأمین حرارت خانه و مصارف دیگر به كار برود. البته زمانی كه بخواهیم خانه را خنك كنیم فواصل و زاویه های عدسی ها را تغییر می دهیم.

مصاحبه : روزنامه ايران