”کمپوست ”(Compost )
”کمپوست”کردن (Composting)
"کمپوست خانگی"
Individual composting
”کمپوست" کردن" پسماند خانگی"(آشپزخانه + باغی )
مقدمه
«انسان تنها موجود زنده ای است که پسماند دارد » .
«جنگل پسماند ندارد ،از جنگل بياموزيم ».
«روستا "پسماند" ندارد ،شهر از روستا بياموزد! ».
در جنگل ، درختان و حيوانات مقدار " پسماند " به مراتب بيشتری نسبت به ما انسان ها توليد می کنند ، اما اين "پسماند"ها برای جنگل مسئله ساز نيستند .بهتر بيان کنيم :« جنگل پسماند ندارد ».
جنگل مسئله "پسماند" های خود را به صورت بسيار ساده ای حل کرده ، زيرا ازاصول " اقتصاد چرخه ای "(در برابر " اقتصاد خطی " ) اطاعت می کند : «"پسماند" يکی ، ماده اوليه برای يکی ديگر».مانند تعريفی که برای "همزيستی صنعتی "(" Industrial Symbiosis ")ارايه شده است.
ازميليون ها سال پيش ،برگها در جنگلها می افتند ،حيوانات و درختان مي ميرند ،با وجود اين در بستر جنگلها خبری از انباشت" پسماند ها ی آلی" نيست .ضخامت لايه ی " هوموس "(لايه روئين خاک های جنگلی ، حاصل تجزيه و تبديل بقايای گياهی و جانوری موجود در بسترجنگل )از چند سانتی متر تجاوز نمی کند . به محض آنکه مواد آلی در جنگل برروی خاک می ريزند ،اين يک ارتش واقعی از "ميکرو ارگانيسم " ها هستند که بلافاصله فعاليت خود را آغاز می کنند. در طی چند سال ،چند ماه يا چند روز ،اين مواد به عناصر مفيد برای بقا و حيات گياهان ، جانوران وجنگل تبديل می شوند .
انسان قرن هاست که در نتيجه فعاليت های دامداری خود کود توليد می کند .چنانچه ترکيب آن بهينه نباشد ،انباشت اين مواد آلی با انتشار بوی مشمئز کننده حد اقل به 2 تا 3 سال نياز خواهند داشت تا به مواد قابل استفاده تبديل شوند . اين در پی جستجو برای يافتن راه حل ها جهت رفع مشکل انباشت شدن اين" پسماند های آلی" وبه طور همزمان تداوم توليد آن بود که با تقليد از " مادر – طبيعت "،انسان به تدريج به شناخت راه حل های تبديل "پسماند های آلی" به" کمپوست"دست يافت واين راه حل ها را تکميل ساخت ،به طوريکه امروز به چنان مرحله ای از پيشرفت در اين زمينه رسيده که تنها در طی چند ماه قادر است يک "کمپوست" با بهترين کيفيت و عاری از بو توليد نمايد .
هر حرکتی را ،چه به طور انفرادی وچه به طور جمعی ،برای مقابله با انباشت ”پسماند ” ها در طبيعت انجام دهيم،هم وزن " پسماند "ها که بايد توسط شهرداری جمع آوری و حمل شود به طور قابل ملاحظه ای(30 تا 50 %)کاهش می يابد ، هم در جهت حفاظت از محيط زيست خود قدم برداشته ايم وهم در جهت صرفه جويي در هزينه های خود ، در کوتاه مدت و يا در دراز مدت ،اقدام کرده ايم .
تهيه " کمپوست خانگی " به همراه محدود کردن استفاده از محصولات عرضه شده در بسته بندی های غير ضروری ،“جدا ساز ی“ ها ،“استفاده مجدد " ،”بازيافت کردن ”،همه اقداماتی هستند که هر يک از ما می توانيم و بايد به طور مستقيم در آنها سهيم شويم .
اما، از ميان ” پسماند ” هايي که توليد می کنيم ،در مورد برخی ،ما حتی قادريم خود ” چرخه ” آنها را تحت کنتر ل در آوريم .“”پسماند آلی ی آشپز خانه" و ” پسماند سبز" توليدی در نتيجه فعاليت های باغبانی ما از آنجمله هستند .
البته ، احتمال دارد که به دليل زندگی آپارتمانی از داشتن باغچه محروم باشيم .اين امر می تواند برای مجتمع های سنتی" کم واحد"صادق باشد ، وگرنه مجتمع های مسکونی " بيش واحد " فضای سبز کافی دارند ويا بايد داشته باشند. به علاوه ، اين مشکل ديگر به آسانی حل شدنی است .زيرا می شود از بام ،بالکن ، تراس و پشت پنجره ها (در ساده ترين حالت در باکس و گلدان ) برای ايجاد باغ (انواع گل ،سبزی و صيفی جات ) استفاده کرد ودر عين حال با به کارگيری برخی روش های نو ("کمپوست کردن با کرم خاکی " )، " کمپوست " نيز توليد کرد .
چه بسا که توليد "کمپوست خانگی" وسيله ای برای وارد شدن در باغبانی شود .به ويژه که امروز يکی از مشکلات عمده در باغبانی يافتن خاک مناسب و کود آلی ی با کيفيت می باشد .
بياييم داشتن "خانه گل "و توليد "کمپوست خانگی" را هدف قرار دهيم و به اين ترتيب "کيفيت زيست" محله خود را اعتلا بخشيم .
تعريف
”کمپوست کردن ”می تواند به صورت زير تعريف شود :
1-«“ کمپوست کردن ” فرآيند ی است ”بيولوژيک ”،تحت کنترل ،برای تبديل به ارزش کردن مواد آلی (خام و تبديل نشده ويا ”پسماند ”های با مبدا گياهی و حيوانی ) ، به يک محصول تثبيت شده ،بهداشتی ، مشابه خاک ،غنی از ترکيبات هوموسی ،به نام ” کمپوست ”».
2-«“ کمپوست کردن ” فرآيندی است ” بيولوژيک ”که در آن ، با کمک هوا دادن ،تخريب تسريع شده ی ” پسماند آلی" به ” کمپوست ” ممکن می شود ».
3-«“کمپوست کردن ”براصل فرآيند طبيعی ی ”تخمير“ استوار است که در طی آن مواد آلی انباشتی (لاشبرگ ،تفاله و تلفات سبزيجات و “پسماند های باغی" ) به ”هوموس ”،يعنی به کود طبيعی ،حاوی ازت ، پتاسيم ، فسفر و.....تبديل می شوند ».
4-«”کمپوست کردن ”يعنی باز گرداندن ”هوموس“ به خاک وپس دادن بخشی از آنچه را از طبيعت برداشت کرديم ، به طبيعت ».
✺فعل و انفعالات شيميايي در ” کمپوست کردن ” گرما توليد می کنند که موجب حذف عوامل بيماری زای موجود در ” پسماند ” ها و بنا براين بهداشتی شدن آن می شود .
قابل ذکر است ، " پسماند آلی "،پس از تجزيه ، به آب ، گازکربنيک و شايد هم به « متان »(CH4) و به ديگر ملکول های قابل استفاده توسط گياهان تبديل می شود .به بيان روشن ، تجزيه "پسماند آلی " موادی توليد می کند که برای حيات ضروری هستند .
اما ،کيسه زبا له ،جمع آوری ،حمل و نقل ،انباشت ، دفن کردن ويا سوزاندن زباله ، هم صرف هزينه های مالی قابل ملاحظه و هم خسارات زيست محيطی جبران ناپذيری را درپی دارند .
در صورت انباشت و يا دفن کردن ،"پسماند آلی " در غيبت اکُسيژن مقدار بسيار زياد متان توليد می شود که از جنبه " اثر گلخانه ای " به مراتب فعال تر از گاز کربنيک است .
نتيجه گيری واضح است : بايد کاری کنيم که " پسماند آلی "که توسط ما در آشپز خانه و در باغ توليد می شود ،ديگر محل توليد خود را ترک نکند ."کمپوست خانگی "(پسماند آشپز خانه + پسماند باغی ) ،راه حل اين مشکل است.
اصول ساده است ،مود آلی تحت عمل همزمان از جانب سه عامل :هوا،آب و زمان به کمپوست " تبديل می شوند. "کمپوست خانگی " بايد با ريختن مواد آلی ("پسماند آشپزخانه" +" پسماند باغی") در يک " کمپوست کننده "تهيه شود .استفاده از " کمپوست کننده " ،در مقايسه با روش کپه يا تل کردن ويا جمع کردن مواد در چاله (حالات معمول در کشاورزی )، چندين مزيت دارد :
1-جای محدودی را اشغال می کند ،
2- با منظر همخوانی دارد،
3-تبديل به " کمپوست " در زمان کوتاه تری انجام می گيرد ،
4-کنترل فرآيندآسان است ،
5- دام ها و حيوانات خانگی به مواد دسترسی نخواهند داشت .
