آبياري و مديريت مدبرانه آبياري  باغات پسته

 

عنوان

Irrigation and irrigation management strategies of pistachio orchards.
 

اكبر محمدي  ، عضو هيئت علمي بخش تحقيقات آبياري و تغذيه

تهيه و بررسي

Kirnak, Acar

نويسنده مقاله

منبع

   

 خلاصه  

 

اين مقاله توسط آقايان  Kirnak و Acar از بخش باغباني دانشكده كشاورزي دانشگاه هاران ، سان ليورفا تركيه انحام شده است

در اين مقاله نقش آبياري درختان پسته در بالا بردن كيفيت و كميت پسته مورد بررسي قرار گرفته است اساس پيشنهادات  انجام شده با توجه به مطالعاتي بوده كه عمدتاَ بر روي پسته ويا ساير گياهان مي باشد كه به طريقي به منظور انجام آبياري صحيح درختان پسته كاربرد داشته است و با توحه به كارهايي كه در خصوص آبياري درختان پسته توسط محققين مختلف در سراسر دنيا بعمل آمده تحليل هاي بسيار منطقي بعمل آورده شده است ازجمله اينكه مديريت مناسب آبياري با هدف مناسب نگهداشتن رطوبت خاك منطقه ريشه درختان پسته سبب افزايش قابل ملاحظه محصول درختان پسته مي گردد ولي اين تحقيقات نشان مي دهد پايه هاي اهلي پسته (pistacia vera ) شرايط رطوبتي بيش از حد ( شبيه حالت ماندابي ) را خيلي خوب متحمل نمي باشند لذا بايد از آبياري بيش از حد واندازه درختان پسته جلوگيري گردد.

از حمله راههاي مناسب پيشنهاد شده براي برآورد نياز آبي درختان پسته روشهاي مبتني بر مدلهاي رياضي كه در آن تبخيرتعرق با استفاده از ميزان تشعشع خورشيدي ، فشار بخار آب ،نمايه سطح برگ انجام مي پذيرد و همچنين استفاده از تشتك تبخير اشاره شده است .

آب بعنوان يك ماده حياتي جهت زنده ماندن ، تعرق گياه ، انتقال مواد غذايي و رشد گياهان بعنوان يك عنصر ضروري تلقي ميگردد از اين رو آبياري صحيح مي تواند در رشد و نمو وعملكرد اكثر گياهان نقش مهمي را ايفا مي نمايد و گياه پسته نيز از اين امر مثتثني نمي باشد هر چند كه مقاومت اين گياه نسبت به استرس هاي خشكي در مقايسه با اكثر درختان بارده در خور توحه مي باشد .

با توجه به تحقيقات بعمل آمده انحام آبياري در طول فصل تابستان مهمتر از ساير فصول ديگر مي باشد بطوريكه كاهش ويا حذف آبياري در اين دوران اثرات حبران ناپذيري برروي عملكرد درختان پسته دارد اهميت اين موضوع بخصوص در مرحله پر كردن مغز بارزتر از ساير مراحل رشد مي باشد . متاسفانه  عموم باغدارا ن مناطق پسته خيز آبياري باغات خودرا بطور يكنواخت و ثابت انجام مي دهند اين بدان منزله است كه در بعضي از ماهها آبياري بيش از حد نياز واقعي و درماههاي ديگركمتر از حد نيازواقعي گياه آبياري  انجام مي پذيرد مسلماَ با توجه به وضعيت سفره هاي آب زيرزميني در اين مناطق چنانچه باغداران اقدام به ذخيره سازي مناسب از منابع آبي  محدود خود ننمايند وضعيت از آنچه كه با آن روبرو هستيم نيز وخيم تر مي گردد.

مطالعات نشان مي دهدالزاماَ بايداز  استرس هاي خشكي به نهال ونونهال پسته اجتنناب گردد وهر گونه شوك آبي در اين مراحل  رشد مي تواند  سبب لطمات جبران ناپذير گردد .با توجه به كمبود آب ونحوه آبياري درختان پسته ( روش سطحي سنتي ) در كشور ما اين امر تقريباَاحتناب ناپذير است لذا   باغداراني كه مي خواهند اقدام به احداث باغات پسته نمايندبهتر است  از  سيستم هاي آبياري مدرن  استفاده نمايند كه در صورت بهره گيري اصولي از سيستم هاي فوق الذكردرصد موفقيت آنها افزايش مي يابد. برطبق بررسي هاي بعمل آمده بهترين بافت خاك مناسب براي درختان پسته خاكهاي سبك با زهكشي مناسب مي باشدالبته  بدليل فقر غذايي اينگونه خاكها  باغداران در صورتي مي توانند در چنين اراضي به موفقيت دستيابي نمايند كه باغات آنها از مديريت  تغذيه خوبي برخوردار باشند، بدليل پايين بودن  رطوبت قابل استفاده در اينگونه خاكها تواتر آبياري با احجام نسبتاَ كم ضروري مي باشد.

لازمه برنامه ريزي آبياري درختان پسته اطلاع از وضعيت رطوبتي خاك مي باشد ابزارهاي مختلفي جهت تعيين ميزان رطوبت موجود در خاك وجوددارد از جمله تانسيومتر،بلوك گچي ،  TDRاما براي تعيين آب مورد استفاده جهت آبياري درختان پسته توصيه شده تا براساس محاسبه ET crop ( تبخير و تعرق پسته ) انجام پذيرد.

نتائج حاصل از تحقيقات نشان دهنده امكان استفاده از آب آبياري تا هدايت الكتريكي 8 دسي زيمنس بر متر مي باشد لذا در صورت اعمال مديريت صحيح آبياري  در مناطق پسته خيز كشور مي توان باغات پسته را با اكثر آبهاي موجود انجام داد.