باغبان  باشی

مرحله‏ی اول در آزمون فرض آماری تدوین دو فرض آماری است. این دو فرض باید نقیض یکدیگر باشند. یعنی درصورت رد یک فرض بتوان به تأیید دیگری استنتاج کرد. بنابر قرارداد اولین فرض را فرض صفر و فرض دیگر را فرض یک یا فرض مقابل می‏نامند. فرض‏های آماری با یک رابطه‏ی ریاضی مشخص می‏شوند که معمولاً این روابط؛ = (مساوی)، ≠ (عدم تساوی)، > (کوچکتر از) و < (بزرگتر از) می‏باشند.

رابطه‏ای که تساوی را نشان می‏دهد (≤، = یا ≥) طبق قرارداد فرض صفر در نظر گرفته می‏شود. از آنجا که فرض مقابل باید نقیض فرض صفر باشد با توجه به فرض صفر تعیین می‏شود. به عنوان مثال اگر فرض صفر a≥ X̅ باشد، فرض مقابل a< X̅ است. همانطور که مشاهده می‏کنید مقدار X̅ نمی‏تواند از این دو حالت خارج باشد پس رد فرض صفر به معنی عدم رد فرض مقابل و عدم رد فرض صفر به معنی رد فرض مقابل می‏باشد.

البته همانطور که گفته شد فرض‏های آماری برای آماره‏های مختلف تقریباً مشخص است و به همین علت است که در نرم‏افزارهای آماری فرض‏های آماری از پیش مفروض می‏باشند و نیاز به تعیین آن‏ها نمی‏باشد.

یکی از مباحث مربوط به فرض‏های آماری، مبحث خطای نوع اول و خطای نوع دوم می‏باشد. اما این مباحث کمی گیج کننده است و ضرورتی ندارد به آن بپردازیم. شما می‏توانید بدون اطلاع از این مبحث و فقط با تعیین سطح معنی‏داری آزمون از تکنیک آزمون فرض آماری به درستی استفاده کنید.