فتيله نارنجي(دارخور) Cytospora canker
بيماري فتيله نارنجي روي درختان گيلاس در سال 1325 توسط اسفندياري از كرج جمع آوري و گزارش شده است. داراي مزبانهاي مختلفي از جمله گردو، چنار، تبريزي، گيلاس، زردآلو، قيسي و سيب مي‌باشد. هنگام حمله قارچ شاخه‌هاي مبتلا از قسمت پايين شكسته و يا قطع ويا مورد حمله حشرات قرار مي‌گيرند. برگهاي شاخه‌ي آلوده پژمرده و سبز خشك مي‌شوند و سپس فتيله(cirrhus) هاي نارنجي، زرد يا قهوه‌اي عامل بيماري كه در واقع اسپورهاي قارچ است، درسطح شاخه‌ها ظاهر مي‌شوند. براثر حمله قارچ، شاخه‌ها و سرشاخه‌ها ضعيف و خشك شده و علائم داي بك die-Bach در آنها ظاهر مي‌شود. بر روي شاخه و تنه نيز زخم و شانكرهايي ممكن است بوجود آيد. مقاومت درختان مسن بيشتر است ولي درختان مسن و ضعيف تر بيشتر دچار بيماري مي‌شوند. در مراحل آخر پوست تنه وشاخه درمحل شانكر از چوب جدا شده و قسمتهاي بالاي شانكر مي‌خشكد. آلودگي بيشتر در فصول پاييز و زمستان حادث مي‌شود
عامل
عوامل بيماري گونه‌هاي مختلف جنس Cytospora مي‌باشند. گونه‌ها شامل:
1- Cytospora persoonii
2- C. juglandicola
3- C. juglandina
4- C. rubescens
5- C. ambiens
6- C. cincta
علائم
در شکل کاملا مشهود است
عوامل مكانيكي نظير تگرگ، محل تغذيه حيوانات و حشرات، هرس نامنظم، سرما وگرما ، يخبندان كه منجر به ترك و شكاف پوست درختان مي‌شوند باعث تسريع در آلودگي ميزبانها مي‌گردد، البته ورود انگل به گياه بطور مستقيم و طبيعي از راه كوتيكول و منافذ بافتهاي پوششي صورت مي‌گيرد.(عکسها مربوط به مناطق خفر و میمند می باشد
کنترل
ـ پیشگیری
هر اقدامي كه بتواند از ضعف درختان و حمله بيماري جلوگيري كند درپيشگيري از بيماري موثر است. تقويت درخت و رعايت اصول زراعي صحيح (عدم احداث باغ در زمينهاي آهكي و كم عمق و آبياري منظم) و مبارزه با آفات كمك بزرگي براي جلوگيري از ضعف درخت مي‌باشد.
ـ معالجه
برداشتن بافتهاي آلوده و فاسد پوست درخت درمحل شانكرها با ابزار مناسب و بلافاصله پانسمان آن با چسب مخصوص حاوي 3% ماده موثره Thiophanate-metyl در فصل مناسب درسالم سازي درختهاي مبتلا(بخصوص سيب) رضايت بخش مي‌باشد. همچنين ازسموم مثل كاپتان به نسبت 2در هزار نيز مي‌توان استفاده كرد
1ـ تركيب بردو ------- 2درصد
2- اكسي كلرورمس WP35% و 5-3در هزار
3- تيوفانات متيل WP70% و 0.5-0.6درهزار
4- بنوميل WP50% و يك در هزار
زمان سمپاشی
بهترين زمانها براي سمپاشي پاييز پس از ريزش گلبرگها و اواخر بهار به مقدار 2-1 نوبت مي‌باشد.
منبع:http://plantpathology.net